το αρχείο εδώ
Κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης στην αρχαία Νεκρόπολη Παλατσόνε στην Περούτζια της Ιταλίας, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια αξιοσημείωτη τεφροδόχο από τραβερτίνη που αμφισβητεί την συμβατική κατανόηση των ετρουσκικών ταφικών πρακτικών. Το αγγείο, ηλικίας 2.300 ετών, διακοσμημένο με ένα εντυπωσιακό ανάγλυφο της Μέδουσας και περίπλοκες καλλιγραφικές ετρουσκικές επιγραφές, δεν περιείχε ανθρώπινα λείψανα αλλά τρία άθικτα πήλινα αγγεία, γεγονός που υποδηλώνει μια συμβολική ταφή ή κενοτάφιο.
Η τεφροδόχος ανήκε σε ένα άτομο που αναγνωρίστηκε ως Arn της οικογένειας Acsi και χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ., κατά την πρώιμη φάση κατασκευής του οικογενειακού υπογείου. Αυτό που κάνει αυτή την ανακάλυψη ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι το περίοπτο ανάγλυφο της Μέδουσας σκαλισμένο σε μεγάλο ανάγλυφο στην κύρια όψη, πλαισιωμένο από καλλιγραφική ετρουσκική γραφή και διακοσμημένο με στυλιζαρισμένα φυτικά μοτίβα και τελετουργικούς δίσκους που ονομάζονται paterae - στοιχεία που συνήθως προορίζονται για ταφές ελίτ, εξηγεί το Archaeology Magazine
Η πρόσφατα ανακαλυφθείσα ετρουσκική τεφροδόχος που απεικονίζει το λεπτομερές ανάγλυφο της Μέδουσας και ετρουσκικές επιγραφές
(Ipogeo dei Volumni e Necropoli del Palazzone)
Μέδουσα ως προστατευτική φύλακας
Όταν οι αρχαιολόγοι σήκωσαν το καπάκι της τεφροδόχου, ανακάλυψαν τρία άθικτα πήλινα αγγεία: ένα bicchiere (κύπελλο) και δύο brocchette (κανάτες) κατασκευασμένες από ακόσμητη πορτοκαλί πάστα, τοποθετημένες σκόπιμα στο εσωτερικό. Η απουσία ανθρώπινων λειψάνων, παρά το γεγονός ότι βρέθηκε ένα μολύβδινο φύλλο στον τάφο που αναφέρει τα λείψανα του Arn και πιθανώς του Lari Caprti, υποδηλώνει μια συμβολική ταφή που τελούνταν όταν το σώμα χάθηκε ή θάφτηκε αλλού, γράφει το All That's Interesting.
Στην ετρουσκο-ιταλική ταφική εικονογραφία, η Μέδουσα λειτουργούσε ως αποτροπαϊκό σύμβολο - ένα προστατευτικό φυλάκιο ενάντια στις κακές δυνάμεις που είχε ως στόχο να προστατεύσει τόσο το περιεχόμενο της τεφροδόχου όσο και τον ίδιο τον τάφο. «Η Μέδουσα δεν ήταν απλώς διακόσμηση. Ήταν μια ενεργή παρουσία στον τάφο», εξήγησε η Δρ. Σίλβια Ρόσι, Διευθύντρια Συντήρησης του χώρου, περιγράφοντας το ανάγλυφο ως «ένα απτό σημάδι των επιλογών που έγιναν για να συνοδεύσουν τον νεκρό στην αιωνιότητα».
Τα τρία πήλινα αγγεία που βρέθηκαν μέσα στην τεφροδόχο αντί για ανθρώπινα υπολείμματα . ( Ipogeo dei Volumni e Necropoli del Palazzone)
Τελετουργικό Αίνιγμα στο Παλατσόνε
Η Νεκρόπολη του Παλατσόνε, που ανακαλύφθηκε το 1840, περιλαμβάνει περίπου 200 θαλαμωτούς τάφους που χρονολογούνται από την ελληνιστική περίοδο (3ος-1ος αιώνας π.Χ.). Αυτό το συγκεκριμένο εύρημα εντοπίστηκε στο υπόγειο της οικογένειας Άκσι, μέρος του μεγαλύτερου ετρουσκικού ταφικού συγκροτήματος που συνεχίζει να αποκαλύπτει μυστικά για τα αρχαία ιταλικά ταφικά έθιμα.
Η εκλεπτυσμένη γλυπτική της τεφροδόχου αγγείου καταδεικνύει το υψηλό επίπεδο ετρουσκικής δεξιοτεχνίας, ενώ το μοναδικό της περιεχόμενο εγείρει ερωτήματα σχετικά με τελετουργικές πρακτικές που μπορεί να ήταν πιο συνηθισμένες από ό,τι είχε γίνει κατανοητό προηγουμένως. Η εξέχουσα θέση της εικόνας της Μέδουσας υποδηλώνει ότι επρόκειτο για κάτι περισσότερο από απλή διακόσμηση - αντιπροσωπεύει μια σκόπιμη επιλογή επίκλησης των προστατευτικών δυνάμεων της Γοργόνας για τη συμβολική ταφή.
Μελλοντική Έρευνα και Παρουσίαση
Η τεφροδόχος μεταφέρθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο του χώρου για λεπτομερή ανάλυση, συμπεριλαμβανομένων μελετών υλικών και οργανικών υπολειμμάτων, ώστε να προσδιοριστεί τι μπορεί να περιείχαν αρχικά τα πήλινα αγγεία - είτε στάχτες, σπονδές είτε άλλες τελετουργικές προσφορές. Αυτές οι έρευνες θα μπορούσαν να παρέχουν κρίσιμες πληροφορίες για το εάν τέτοιες συμβολικές ταφές ήταν εξαιρετικά περιστατικά ή μέρος ευρύτερων ετρουσκικών ταφικών παραδόσεων .
Ο Δρ. Ρόσι τόνισε ότι η ανακάλυψη ενισχύει τον τρόπο με τον οποίο οι Ετρούσκοι συνεχίζουν να εκπλήσσουν τους ερευνητές :
«Είναι μια υπενθύμιση ότι οι Ετρούσκοι εξακολουθούν να μας εκπλήσσουν. Το έργο είναι αξιοσημείωτο όχι μόνο για τη σκάλισή του, αλλά και για την τελετουργική πολυπλοκότητα που υποδηλώνει.»
Μόλις ολοκληρωθεί η ανάλυση, τόσο η τεφροδόχος όσο και το περιεχόμενό της θα εκτεθούν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Ούμπρια, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να συλλογιστεί αυτό το αρχαίο μυστήριο.
Η ανακάλυψη προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο στην κατανόησή μας για τον ετρουσκικό πολιτισμό και τις εξελιγμένες προσεγγίσεις τους στην τιμή των νεκρών, είτε μέσω της παραδοσιακής ταφής είτε μέσω συμβολικής μνήμης όταν δεν ήταν διαθέσιμα τα φυσικά λείψανα.
Κορυφαία εικόνα: Ετρουσκική λάρνακα με σχέδιο Medusa και ετρουσκική επιγραφή. Πηγή: Ipogeo dei Volumni e Necropoli del Palazzone
Από τον Γκάρι Μάνερς
