Κολλιγία τῆς 25 Σεπτεμβρίου 1709. Νοτάριος Ἀντ. Μαυροκέφαλος Ζάκυνθος

Κολλιγία τῆς 25 Σεπτεμβρίου 1709. Νοτάριος Ἀντ. Μαυροκέφαλος Ζάκυνθος

Οι συγκεκριμένες πηγές παρέχουν σαφείς πληροφορίες σχετικά με τον Νοτάριο στο ευρύτερο πλαίσιο της Κολλιγίας της 25ης Σεπτεμβρίου 1709.

Συγκεκριμένα:

• Ο Νοτάριος που κατέγραψε την πράξη της Κολλιγίας της 25ης Σεπτεμβρίου 1709 ήταν ο Ἀντώνιος Μαυροκέφαλος.

• Το έγγραφο αυτό βρίσκεται καταχωρημένο στο αρχείο του, στο Βιβλίο 5, σελίδα 162.

• Το έγγραφο φέρει τον αριθμό 65.

Από τις πηγές συνάγεται ότι ο Ἀντώνιος Μαυροκέφαλος ήταν ένας εν ενεργεία νοτάριος κατά την περίοδο αυτή. Η αναφορά του ονόματός του και των στοιχείων του βιβλίου και της σελίδας όπου καταγράφηκε η Κολλιγία υποδηλώνει τον κεντρικό του ρόλο στην επίσημη καταγραφή και επικύρωση νομικών πράξεων, όπως οι συμφωνίες μίσθωσης γης (κολλιγίες). Ο νοτάριος λειτουργούσε ως επίσημος καταγραφέας αυτών των συμφωνιών, παρέχοντας νομική ισχύ και διαφάνεια στις συναλλαγές μεταξύ ιδιοκτητών γης και καλλιεργητών.

Περαιτέρω, η αναφορά σε ένα άλλο απόσπασμα, χρονολογίας 20 Οκτωβρίου 1709, αναφέρει επίσης τον Νοτάριο Ἀντ. Μαυροκέφαλο και ένα διαφορετικό σημείο καταγραφής («Βιβ. 5 σ. 175»). Αυτό ενισχύει την εικόνα ενός δραστήριου και σημαντικού προσώπου της εποχής, υπεύθυνου για την τήρηση των επίσημων αρχείων και την επικύρωση ποικίλων νομικών συμβολαίων στην περιοχή.

Συνοψίζοντας, οι πηγές αναδεικνύουν τον Ἀντώνιο Μαυροκέφαλο ως τον συγκεκριμένο Νοτάριο που ήταν υπεύθυνος για την επίσημη καταγραφή της Κολλιγίας της 25ης Σεπτεμβρίου 1709, υπογραμμίζοντας τον θεσμικό ρόλο του νοταρίου ως εγγυητή της νομικής ισχύος και της τεκμηρίωσης των αγροτικών συμφωνιών της εποχής.

Κολλιγία και Φόβρονο: Σύστημα Καλλιέργειας και Μίσθωσης Γης

Οι βασικές πρακτικές μίσθωσης γης και καλλιέργειας, όπως περιγράφονται στις πηγές και στην προηγούμενη συζήτησή μας, επικεντρώνονται στο σύστημα της κολλιγίας ή μεριδιάς (sharecropping) και του φόβρονου.

Αναλυτικότερα:

1. Σύστημα Κολλιγίας / Μεριδιάς / Φόβρονου:

    ◦ Πρόκειται για το κυρίαρχο μοντέλο μίσθωσης γης.

    ◦ Το φόβρονο ειδικότερα είναι μια μακροχρόνια υποχρέωση καλλιέργειας γης, η οποία μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο διάστημα, όπως είκοσι χρόνια [2, υποσημείωση 1].

2. Εμπλεκόμενα Μέρη:

    ◦ Ιδιοκτήτης (Νοικοκυραίος): Είναι αυτός που παρέχει τη γη για καλλιέργεια. Παραδείγματα είναι η Πίσινάντα και η Μαρία.

    ◦ Καλλιεργητής (Κοπιαστής / Κολλιγιάτης / Κολλήγος): Είναι αυτός που αναλαμβάνει την εργασία της καλλιέργειας της γης. Παράδειγμα είναι ο Γιώργης Φαρισσαίος.

3. Όροι Μίσθωσης και Διανομής Παραγωγής:

    ◦ Παροχή Γης: Ο ιδιοκτήτης παραχωρεί ένα κομμάτι χωράφι στον καλλιεργητή.

    ◦ Διανομή Σοδειάς: Η πιο συνηθισμένη πρακτική είναι η διανομή "μισό-μισό" (μεριδιά) της παραγωγής. Ο ιδιοκτήτης λαμβάνει το μισό της σοδειάς («κροπίαν») και ο καλλιεργητής το άλλο μισό [1, 2, υποσημείωση 1]. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση του «φόβρονου» [2, υποσημείωση 1].

    ◦ Διπλήγο / Διπλοκαλλιέργεια: Υπάρχουν ειδικές συμφωνίες όπως το «διπλήγο» ή «διπληγάδος». Αυτό μπορεί να σημαίνει είτε ότι ο καλλιεργητής έχει διπλή υποχρέωση εργασίας (π.χ., να δουλέψει για δύο περιόδους χωρίς μερίδιο) είτε ότι ο ιδιοκτήτης λαμβάνει διπλό μερίδιο από τη σοδειά υπό συγκεκριμένες συνθήκες [1, 2, υποσημείωση 1]. Επίσης, αναφέρεται ότι αν το χωράφι ζημιωθεί, ο κοπιαστής μπορεί να έχει "διπληγάδος" να δώσει την κατεστραμμένη σοδειά στον νοικοκυραίο ή να εργαστεί δύο χρόνια.

4. Παροχή Εισροών και Βοήθειας:

    ◦ Αρχικά Έξοδα ("παρόντες"): Ο νοικοκυραίος συχνά παρέχει τα αρχικά έξοδα για την καλλιέργεια.

    ◦ Έξοδα Σποράς: Σε περίπτωση που ο κοπιαστής αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα σποράς, ο νοικοκυραίος αναλαμβάνει να του παράσχει τα απαραίτητα.

    ◦ Οικονομική Βοήθεια: Για συγκεκριμένες εργασίες στο χωράφι, όπως το «πάτο ἐσπρέσο» και τα «ἀνηστροφάσματα», ο νοικοκυραίος μπορεί να δώσει οικονομική ενίσχυση (π.χ., 25 άσπρα).

5. Είδη Καλλιεργειών:

    ◦ Οι καλλιέργειες περιλαμβάνουν δημητριακά, φασουλομπάμπακο και φλεζονίες.

6. Νομική Κατοχύρωση:

    ◦ Οι συμφωνίες αυτές δεν είναι άτυπες. Κατοχυρώνονται μέσω συμβολαίων που συντάσσονται από νοτάριους (συμβολαιογράφους), όπως ο Αντώνιος Μαυροκέφαλος, και υπογράφονται παρουσία μαρτύρων, υποδηλώνοντας ένα επίσημο και θεσμοθετημένο πλαίσιο.

Συνοψίζοντας, οι βασικές πρακτικές μίσθωσης γης χαρακτηρίζονται από ένα συμβόλαιο κολλιγίας/φόβρονου όπου ο ιδιοκτήτης παρέχει τη γη και μέρος των αρχικών εισροών, ενώ ο καλλιεργητής παρέχει την εργασία. Η παραγωγή διανέμεται συνήθως μισό-μισό, με ειδικούς όρους και υποχρεώσεις (όπως το «διπλήγο») να ρυθμίζουν συγκεκριμένες καταστάσεις ή συνθήκες. Όλα αυτά τα πλαίσια είναι νομικά δεσμευτικά και επίσημα καταγεγραμμένα.

Θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με ένα ενοικιαστήριο σπιτιού, αλλά αντί για χρήματα, το ενοίκιο πληρώνεται με ένα μέρος της σοδειάς. Ο ιδιοκτήτης παρέχει το "σπίτι" (τη γη) και μερικές φορές την αρχική "επίπλωση" (σπόρους/έξοδα), ενώ ο "ενοικιαστής" (καλλιεργητής) ζει και εργάζεται σε αυτό, πληρώνοντας το "ενοίκιο" (μερίδιο της παραγωγής) και αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τη συντήρηση και την καλλιέργεια του "σπιτιού".

Συγκεκριμένα και κατά λέξιν το κείμενο αποδίδεται ως εξής:

Σύμβαση Μίσθωσης Γης (25 Σεπτεμβρίου 1709) 

Νοτάριος: Αντώνιος Μαυροκέφαλος

Στις 25 Σεπτεμβρίου 1709, εμφανίστηκαν ενώπιον εμού, του νοταρίου, και των μαρτύρων η κυρά Αντριάνα, χήρα του αποβιώσαντος Δημήτρη Νίκλου, μαζί με τον γιο της, μ(ισσέ)ρ Αγγέλο Νίκλο. Οι δύο τους παραχωρούν στον κύριο Μπενέττο Γουζέλη, γιο του αποβιώσαντος Τζάννε, από το χωριό Ρωμήρι, μέσω συμφωνίας, για δέκα χρόνια, ένα κομμάτι χωράφι που ανήκει στη χήρα, το οποίο βρίσκεται κάτω από την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου (στα χωράφια της).

Όροι της συμφωνίας:

Πρώτος χρόνος (φέτος): Ο μισθωτής θα καλλιεργήσει το χωράφι και θα παίρνει όλο το σανό ή οποιοδήποτε άλλο προϊόν παράγει.

Δεύτερος χρόνος: Το χωράφι θα μείνει ασπόρατο (αναψιλικό).

Για τους επόμενους πέντε χρόνους: Ο μισθωτής θα το καλλιεργεί και θα παίρνει όλο το σανό.

Μετά από αυτούς τους πέντε χρόνους: Το χωράφι θα μείνει πάλι ασπόρατο για ένα χρόνο.

Για τους υπόλοιπους χρόνους της δεκαετίας: Ο μισθωτής θα σπέρνει με τους μισούς σπόρους που θα του παρέχει η ιδιοκτήτρια (κυρά Αντριάνα). Δεν μπορεί να μαζέψει τους καρπούς και να τους αλωνίσει χωρίς να έχει πρώτα καλέσει την ιδιοκτήτρια να είναι παρώντα.

Κατανομή παραγώγων: Σε όλους τους χρόνους, εκτός από τους δύο που το χωράφι μένει ασπόρατο, οι καρποί μοιράζονται στη μέση (50% – 50%) μεταξύ μισθωτή και ιδιοκτήτριας.

Ευθύνες: Αν το χωράφι ζημιωθεί (π.χ., κακή σοδειά), ο μισθωτής οφείλει είτε να ανταποδώσει την αξία της ζημιάς στην ιδιοκτήτρια, είτε η ιδιοκτήτρια μπορεί να του το πάρει πίσω νωρίτερα. Η ιδιοκτήτρια έχει το δικαίωμα να καλλιεργήσει η ίδια το χωράφι αν θέλει.

Βοήθεια στην καλλιεργητική εργασία: Για μία φορά κατά τη διάρκεια της μίσθωσης, όταν χρειαστεί να οργώσει (ασηκοτράφισμα) το χωράφι, η ιδιοκτήτρια οφείλει να βοηθήσει τον μισθωτή με το ποσό των 25 ασπρών.

Μάρτυρες:

Γιάννης Λάτζαρης – μαρτυρώ τα ανωτέρω.

Γιάννης Βερούσης – μαρτυρώ τα ανωτέρω.

Τα ιστορικά στοιχεία που ανευρίσκονται εις το διαδίκτυο και από έγγραφα μαρτυρούν τα εξής:

Τοπωνύμια και Οικισμοί:

Ρωμήρι: Χωριό στους πρόποδες του βουνού «Παλαιόκαστρο». Αναφέρεται ήδη από το 1509. Οι κάτοικοί του ονομάζονταν «Ρωμηριάτες».

Άγιος Αντώνιος: Εκκλησία στο χωριό Ρωμήρι, η οποία μαρτυρείται από το 1560.

Επώνυμα και Προσωπικότητες:

Γουζέλης / Μπενέττος: Το επώνυμο «Γουζέλης» (ή «Μπενέττος» από το βενετσιάνικο Benedetto) εμφανίζεται σε διάφορα μέρη της Ελλάδας (Ζάκυνθος, Κεφαλλονιά, Μάνη, Κάρπαθος, Κρήτη, Εύβοια). Στη Ζάκυνθο, η οικογένεια Γουζέλη (ή Μπενέττου) ήταν γνωστή. Αξιοσημείωτο μέλος της ήταν ο Γιάννης Γουζέλης (συμβολαιογράφος Ζακύνθου, 1744–1768) και ειδικά ο Δημήτριος Γουζέλης (1774–1843), φιλόλογος, φιλελεύθερος και αγωνιστής της Επανάστασης του 1821.

Λάτζαρης: Πιθανόν να πρόκειται για την αξιόλογη οικογένεια Λάζαρη της Ζακύνθου, η οποία αναφέρεται στη «Χρυσή Βίβλο» του νησιού (1597). Μέλη της διετέλεσαν προξενικοί πράκτορες της Ζακύνθου (π.χ., το 1630 και 1678).

Κοινωνικοοικονομικά Χαρακτηριστικά:

Η συμβολαιογραφική πράξη αντικατοπτρίζει το αγροτικό σύστημα της εποχής: μίσθωση γης με αντάλλαγμα μέρος των παραγώγων (μερίσματα σανό, σπόροι).

Οι λεπτομέρειες για τη σπορά, την άνοδο και τον αλωνισμό δείχνουν την αυστηρή ρύθμιση των αγροτικών σχέσεων.

Η χρήση του νομικού όρου «υπόσχοντας τα καλά του και σωματικώς» σημαίνει ότι ο μισθωτής δεσμεύεται με όλη την περιουσία και σωματική του ελευθερία για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του.

Νομικό Πλαίσιο:

Η συμβολαιογραφική πράξη γίνεται μπροστά σε νοτάριο και μάρτυρες, σύμφωνα με τα βενετικά νομικά πρότυπα που ίσχυαν στη Ζάκυνθο εκείνη την εποχή (η Ζάκυνθος ήταν under Venetian rule).

Χρονολογία (1709):

Βρισκόμαστε στα μέσα της Βενετοκρατίας στη Ζάκυνθο. Το νησί απολάμβανε σχετική αυτονομία και οικονομική άνθηση, βασισμένη στη γεωργία (ελιά, σταφίδα, σιτάρι) και το εμπόριο.

Αυτή η συμβολαιογραφική πράξη είναι ένα πολύτιμο ιστορικό τεκμήριο που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τις αγροτικές σχέσεις, το νομικό πλαίσιο και την οικονομική πραγματικότητα στη Ζάκυνθο των αρχών του 18ου αιώνα.

δια χειρός αλεξίου και με πληροφορίες από τα αχανές διαδίκτυο

06.09.2025

Το Γενί Τζαμί και η κοινότητα Ντονμέ Θεσσαλονίκης

 

Το Γενί Τζαμί (Yeni Cami) by aldebaran

Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (περ. 1115 – 1195/6) : Λόγιος και Λαογράφος του Βυζαντίου

Λαογραφικαί Ειδήσεις Παρά Τω Ευσταθίω Θεσσαλονίκης by aldebaran

Ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (περ. 1115 – 1195/6) ήταν Βυζαντινός λόγιος και κληρικός. Είχε καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και αργότερα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (περίπου το 1178). Είναι ιδιαίτερα γνωστός για την ιστορία του αναφορικά με τη λεηλασία της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς το 1185 (στην οποία αιχμαλωτίστηκε προσωρινά), ^[4] αλλά και τα ερμηνευτικά σχόλιά του για τον Όμηρο.

Η ζωή του

Υπήρξε μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Φλώρου της Κωνσταντινούπολης, εξ ου και το προσωνύμιο Κατάφλωρος. Μετέπειτα κατέστη σύμβουλος επί των δεήσεων, «μαΐστωρ ρητόρων» (δηλαδή καθηγητής ρητορικής) και διάκονος της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και έπειτα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, γύρω στα 1178, έως και τον θάνατό του. Ως Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης συγκρούστηκε με τους "δυνατούς" της πόλης και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη για λίγο. Επίσης, διατηρούσε αλληλογραφία με σημαντικά πρόσωπα της πολιτικής ζωής. Βαθύς γνώστης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας σχολίασε την Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου, τον Διονύσιο τον Περιηγητή και τον Πίνδαρο ^[5]. Μετά την κοίμησή του, τους επικήδειους λόγους του διάβασαν οι Άγιος Ευθύμιος και Άγιος Μιχαήλ Χωνιάτης, αποσπάσματα των οποίων σώζονται σε βιβλιοθήκη της Οξφόρδης. Ο μαθητής του Νικήτας Χωνιάτης τον επαίνεσε, επίσης, ως τον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο της γενιάς του, κάτι που είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς ιστορικά.

Το έργο του

Προθεωρία τῆς τοιαύτης συγγραφῆς
Πόλεων ἁλώσεις ἱστορούμεναι εἴτε συγγραφόμεναι μεθόδοις διοικοῦνται ὡς τὰ πολλὰ ταῖς αὐταῖς. Οὔτε δὲ ἁπάσας τὰς ἐπιβαλλούσας ἠναγκασμένως ὁ γράφων διαχειρίσεται, οὐδὲ μὴν τὰς ἀμφοτέρωθι χρηστὰς ὡσαύτως διοικονομήσεται· ἀλλὰ καθιστορῶν μὲν καὶ ἀπαθῶς γράφων καὶ θεολογήσει ἔστιν οὗ καὶ πρὸς φύσεως λόγον ἐμπλατυνεῖται καὶ τὴν φράσιν δὲ ψιμυθιώσει πρὸς κάλλος ἀφειδέστερον καὶ τοπογραφήσει καὶ ἐκφράσεσιν ἐναγλαΐσεται καὶ ὅλως, οἷα ἔξω πάθους λαλῶν, πολλὰ διαθήσεται πρὸς χάριν ἀκοῆς, οὐκ ἀφέξεται δὲ οὐδὲ τῶν ὡς εἰκός, στοχαζόμενος αὐτὸς ἐνταῦθά γε, ὅτι μηδὲ παρῆν τοῖς ἀφηγουμένοις κακοῖς, ὡς καὶ παθαίνεσθαι καὶ αὐτὰ δὴ φράζειν ἐκεῖνα...

Από την εισαγωγή του Ιστορικού της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης

Ο Ευστάθιος έγραψε εκτενώς σχόλια για αρχαίους ποιητές, θεολογικές πραγματείες, ομιλίες, επιστολές, εγκώμια, επιταφίους, καθώς και μία ιστορία της άλωσης της Θεσσαλονίκης το 1185.
Αναλυτικά, τα σημαντικότερα έργα του είναι τα ακόλουθα: ^[6

Ιστορικόν της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης υπό των Νορμανδών. Πρόκειται για μαρτυρία του ιδίου τόσο της άλωσης όσο και των δεινών που υπέφεραν οι πολίτες κατόπιν ^[4]. Στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του, ο Ευστάθιος περιγράφει τις πολιτικές εξελίξεις στην Κωνσταντινούπολη από το θάνατο του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού ως τη σύντομη βασιλεία του Αλεξίου Β΄ Κομνηνού και το σφετεριστή Ανδρόνικο Α’ Κομνηνό. Στις γραμμές του περιλαμβάνει επίσης σχόλια για τις πράξεις ευγενών και άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής.Παρεκβολαὶ εις την Ομήρου Ιλιάδα καὶ Οδύσσειαν. Δεν πρόκειται για δικά του κείμενα, αλλά για συλλογή από πονήματα προηγουμένων σχολιαστών. Η απέραντη αυτή συλλογή δείχνει υψηλού επιπέδου επιμέλεια εκ μέρους του Ευσταθίου, ώστε να διασφαλίσει το σεβασμό απέναντι στις αληθινές πηγές. Οι Παρεκβολές αποτελούν το κορυφαίο μεσαιωνικό σύγγραμμα σχετικά με τα Ομηρικά έπη, ιδίως αφού οι πηγές του Ευσταθίου που ήταν διαθέσιμες στις τότε βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης (Αρίσταρχος Σαμοθράκης, Ζηνόδοτος, Αριστοφάνης ο Βυζάντιος, Δειπνοσοφιστές) μας έχουν χαθεί.Παρατηρήσεις για τον Διονύσιο τον Περιηγητή, που αφιέρωσε στον Ιωάννη Δούκα, γιό του Ανδρονίκου Καματηρού. Το βιβλίο αυτό μας μεταφέρει αρκετό περιεχόμενο από τις «Γεωγραφίες των Ελλήνων» του Διονυσίου.Σχόλια για τον Πίνδαρο. Δυστυχώς, μόνο η εισαγωγή τους σώζεται σήμερα.Περί βυζαντινής μουσικής προσωδίας και Ερμηνεία στον ιαμβικό κανόνα της Πεντηκοστής του Ιωάννου Δαμασκηνού.Το έργο του "Περί της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς

Ο Ευστάθιος, σύμφωνα με τις πηγές, ήταν μια σημαντική πνευματική προσωπικότητα της βυζαντινής εποχής, γνωστός ως Ευστάθιος Θεσσαλονίκης.

Ήταν ιεράρχης και λόγιος. Το πλήρες όνομά του, όπως αναφέρεται στις πηγές, είναι «Θεσσαλονίκης Ευστάθιος». Αναφέρεται επίσης ως «γλωσσογράφος» ή «φιλόλογος» σε σχέση με τη μελέτη του όρου «βάρβαρος»

    ◦ Τα έργα του αποτελούν μια άριστη λαογραφική πηγή («αρίστη λαογραφικi] πηγη») για την κατανόηση του βυζαντινού ιδιωτικού βίου κατά τον 12ο αιώνα.

    ◦ Θεωρείται «συλλογέας λαογραφικού υλικού» και ένας από τους «σπουδαιότερους προδρόμους της λαογραφικής έρευνας». Η λαογραφική του εργασία έχει μεγάλη σημασία για τη γνώση του βυζαντινού ιδιωτικού βίου όχι μόνο τον 12ο αιώνα, αλλά και σε προγενέστερες περιόδους.

    ◦ Κατά τη συγγραφή των σχολίων του στον Όμηρο, ο Ευστάθιος έβρισκε άφθονες ευκαιρίες να παρεμβάλλει πληροφορίες από τον σύγχρονο ιδιωτικό βίο της εποχής του.

    ◦ Τα έργα του χαρακτηρίζονται από ποικιλία, αφθονία και ακρίβεια των λαογραφικών ειδήσεων.

    ◦ Κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια για τη συγκέντρωση και καταγραφή αυτού του υλικού, διαφέροντας έτσι από άλλους σχολιαστές.

    ◦ Έγραφε για τους μοναχούς της εποχής του και εξέφρασε τη θλίψη του για την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Φράγκους

    ◦ Είχε πλήρη επίγνωση της αξίας των λαογραφικών ερευνών και παρενέβαλε λαογραφικές πληροφορίες όχι αμελητέα.

    ◦ Πίστευε ότι η «πολυπειρία» (πολυμάθεια) είναι ανθρώπινο προσόν και ότι η γνώση του βίου του λαού συντελεί σε αυτήν.

    ◦ Συχνά αναφερόταν σε έθιμα, τονίζοντας εάν αυτά υπήρχαν και στην αρχαιότητα, υπονοώντας έτσι τη συνέχεια τους στην εποχή του.

    ◦ Προσπαθούσε να ορίζει επακριβώς την τοπική έκταση ενός εθίμου ή ενός ονόματος, χρησιμοποιώντας διάφορες εκφράσεις για να προσδιορίσει το «σύγχρονο» και το «ενδημούν».

    ◦ Όταν χρησιμοποιούσε τον όρο «εθνικός», εννοούσε είτε μη Έλληνες, βαρβάρους, ή μη ανήκοντες στο Βυζαντινό κράτος, είτε Έλληνες που ζούσαν στα σύνορα ή μακριά από τα κέντρα του Βυζαντινού κράτους, γειτονεύοντας με βαρβάρους και μη ανήκοντες πάντα στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία (π.χ. στον Πόντο ή στην Κάτω Ιταλία).

    ◦ Είχε την τάση να «ελληνίζει» και να αλλάζει τα δημώδη στοιχεία που μνημόνευε, καθώς «εμίσει το ακράτως βάρβαρον» (μισούσε το ακραίως βάρβαρο).

    ◦ Ήταν ειλικρινής και συχνά παραδεχόταν όταν δεν είχε προσωπική εμπειρία σε θέματα όπως η αλιεία, η ποιμενική ζωή, ιατρικά θέματα ή η υφαντουργία.

    ◦ Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όταν χρησιμοποιούσε τη λέξη «φησίν», αναφερόταν σε χωρία προηγούμενων συγγραφέων, ενώ όταν χρησιμοποιούσε το «απλόν φασί», σπανίως περιέγραφε σύγχρονα έθιμα που γνώριζε από προσωπική εμπειρία, αλλά συνήθως αυτά που είχε ακούσει. Παρόλο που θεωρείται αξιόπιστος, πρέπει να υπάρχει κάποια δυσπιστία στην απόλυτη ακρίβεια των δημωδών τύπων που αναφέρει.

    ◦ Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου, ενώ μιλούσε για σύγχρονα έθιμα, παρενέβαλε κάποια που δεν ήταν πλέον σε χρήση στην εποχή του.

Συνοψίζοντας, ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης ήταν ένας πολυμαθής ιεράρχης και λόγιος του 12ου αιώνα, του οποίου τα εκτενή σχόλια και συγγράμματα αποτελούν ανεκτίμητη πηγή για τη λαογραφία και τον ιδιωτικό βίο των Βυζαντινών, καθώς προσέγγισε το υλικό του με πρωτοποριακή για την εποχή του μεθοδολογία και αναγνώριση της αξίας της μελέτης του λαϊκού βίου.

δια χειρός αλεξίου 

με πηγές του διαδικτύου

Πώς ο νέος «Δαρβινικος Πίθηκος» της Κίνας θα μπορούσε να ανατρέψει το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης σε παγκόσμιο επίπεδο

 Ο πρώτος τέτοιος υπερυπολογιστής με πάνω από 2 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες μιμείται τον εγκέφαλο των μακάκων και αναμένεται να βοηθήσει στην προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης που βασίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Κινέζοι μηχανικοί αποκάλυψαν τον πρώτο υπολογιστή στον κόσμο που μοιάζει με εγκέφαλο, ο οποίος αποτελείται από περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες.

Ο αριθμός των νευρώνων του «Δαρβίνου Πίθηκου» πλησιάζει αυτόν ενός μακάκου και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) που βασίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο , σύμφωνα με τους προγραμματιστές του στο Πανεπιστήμιο Zhejiang.

Ο πίθηκος Darwin είναι η τελευταία γενιά υπολογιστών εμπνευσμένων από τον εγκέφαλο που κατασκευάστηκαν από ερευνητές του Πανεπιστημίου Zhejiang.

Αρχαία ανάγλυφη πέτρα που απεικονίζει τον γιο του Απόλλωνα ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών σε πάρκο στο Ντενιζλί της Τουρκίας

 Ανάγλυφη πέτρινη πλάκα, στήλη ή στέλα (όρθια πέτρα που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για επιγραφές ή εικόνες), αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών διαμόρφωσης τοπίου στη γειτονιά Ismailler της περιοχής Cal, στο Ντενιζλί της Τουρκίας.

Το έργο απεικονίζει έναν έφιππο στρατιώτη και φέρει την επιγραφή « Ο γιος του Απόλλωνα , στρατιώτης» και παραλήφθηκε για εξέταση από τη Διεύθυνση του Μουσείου Ντενιζλί.

Μια ανάγλυφη στήλη που απεικονίζει έναν έφιππο στρατιώτη, με χαραγμένη τη φράση «Ο γιος του Απόλλωνα, στρατιώτης», αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών διαμόρφωσης τοπίου στην περιοχή Cal του Ντενιζλί, στην Τουρκία, στις 28 Αυγούστου 2025. (Φωτογραφία IHA)

Κατά τη διάρκεια των τακτικών βελτιώσεων από τη Διεύθυνση Πάρκων και Κήπων του Μητροπολιτικού Δήμου Ντενιζλί, τα συνεργεία εντόπισαν την σκαλιστή πέτρα στο χώμα επίχωσης και την ανέφεραν.

Η δημοτική αστυνομία και η τοπική αστυνομία έφτασαν στο σημείο, έγιναν οι αρχικοί έλεγχοι και ειδοποιήθηκε το μουσείο. Στη συνέχεια, μια ομάδα ειδικών μετέφερε το τεχνούργημα στο μουσείο για ανάλυση.

Οι αξιωματούχοι αναγνώρισαν το ανάγλυφο ως απεικονίζον έναν στρατιώτη πάνω σε άλογο μαζί με τη φράση «Ο γιος του Απόλλωνα, στρατιώτης».

Το χώμα επίχωσης στο οποίο βρέθηκε λέγεται ότι είχε μεταφερθεί από την περιοχή Kumral του Cal πριν από περίπου 10 χρόνια.

Ο δήμαρχος της Καλ, Αχμέτ Χακάν, δήλωσε ότι το εύρημα ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια μιας διευθέτησης του πάρκου και ότι οι ομάδες ενημέρωσαν αμέσως τις αρχές, διασφαλίζοντας την ασφαλή παράδοση της στήλης στο μουσείο.

πηγή turkiyetoday

Αμερικανική εφημερίδα για τις σφαγές της Χίου 1822

 Ένα σημαντικό απόκτημα για τη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής»

Με ένα ακόμα σημαντικό απόκτημα εμπλουτίζει τις συλλογές της η Δ.Κ.Ι.Β. Χίου «Κοραής». Πρόκειται για φύλλο της Αμερικανικής εφημερίδας “Poulson’s American Daily Advertiser” της 12ης Αυγούστου 1822.  Πρόκειται για εφημερίδα που εκδιδόταν στη Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. Στο φύλλο αυτό περιέχεται επιστολή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης προς τους Έλληνες του Λονδίνου με ημερομηνία 25 Μαΐου 1822. Στην επιστολή περιγράφονται με δραματικό τρόπο τα συνταρακτικά γεγονότα των Σφαγών και η τραγική μοίρα των Χιωτών Προκρίτων που απαγχονίστηκαν από τους Οθωμανούς. Η επιστολή καταλήγει με συγκινητική έκκληση προς τους «αδελφούς και συμπατριώτες» για βοήθεια στο νησί της Χίου και περίθαλψη των προσφύγων.

Το αντίτυπο της εφημερίδας “Poulson’s American Daily Advertiser” δώρησε στη Βιβλιοθήκη ο συμπατριώτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Maryland George C. Voxakis τον οποίο ευχαριστεί η Βιβλιοθήκη.

Ο αντίκτυπος των Σφαγών της Χίου το 1822 στη διεθνή κοινή γνώμη υπήρξε πολύ σημαντικός και συνέβαλε τα μέγιστα στη διαμόρφωση του ρεύματος φιλελληνισμού και υποστήριξης του Αγώνα για την ελληνική Ανεξαρτησία. Στη συλλογή της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνονται, εκτός των άλλων, αντίτυπο της Γερμανικής Algemeine Zeitung της 18ης Ιουνίου 1822 (Δωρεά Γ. Μουτσάτσου) και των Βρετανικών Times της 21ης Φεβρουαρίου 1823 (Δωρεά Ν. Καρδασιλάρη).  

Το τρίτο μεγαλύτερο ΡωμαΪκό Ωδείο της Τουρκίας έρχεται στο φως στη αρχαία Σαγαλασσό

 Το τρίτο μεγαλύτερο ΡωμαΪκό Ωδείο της Τουρκίας έρχεται στο φως στη αρχαία Σαγαλασσό

Μια σημαντική ανακάλυψη γίνεται στην αρχαία πόλη Σαγαλασσός, που βρίσκεται στην περιοχή Αγκλασούν του Μπουρντούρ, η οποία χρονολογείται από το 3000 π.Χ. και περιλαμβάνεται στον προσωρινό κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Το ωδείο που αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές γύρω από το σιντριβάνι του 1892 ετών, αφιερωμένο στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, θα είναι ένα από τα τρία μεγαλύτερα ωδεία στην Τουρκία όταν ολοκληρωθεί.

Ο Αναπληρωτής Διευθυντής Ανασκαφών και Λέκτορας του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Burdur Mehmet Akif Ersoy, Δρ. Öğr. Üyesi Düzgün Tarkan, τόνισε τη σημασία του κτιρίου, δηλώνοντας: «Στις αρχαίες πόλεις, κάθε κτίριο έχει τη δική του αξία. Το ωδείο στη Σαγαλασό είναι ένα πολυχρηστικό κτίριο όπου, εκτός από τις μουσικές παραστάσεις, πραγματοποιούνταν και συνεδριάσεις του συμβουλίου. Όταν αποκαλυφθεί μαζί με το σιντριβάνι και την πλατεία στρωμένη με μικρούς ογκόλιθους, θα έρθει στο φως ένα από τα πιο ζωντανά σημεία της πόλης».

Σημειώνοντας ότι το ωδείο βρέθηκε περίπου 4 μέτρα κάτω από το έδαφος, ο Ταρκάν δήλωσε ότι ορισμένες από τις σειρές καθισμάτων αποσυναρμολογήθηκαν κατά τη βυζαντινή περίοδο, αλλά χάρη στα υπάρχοντα παραδείγματα, η αποκατάσταση μπορεί να πραγματοποιηθεί γρήγορα.

Με χωρητικότητα περίπου 2.500 ατόμων, το Ωδείο Σαγαλασσού είναι ικανό να φιλοξενήσει εκδηλώσεις ακόμη και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως βροχή και καταιγίδες, λόγω της κλειστής δομής του. Υπενθυμίζοντας ότι στην πόλη υπάρχει επίσης ένα μεγάλο θέατρο χωρητικότητας 9-10 χιλιάδων ατόμων, ο Ταρκάν δήλωσε ότι με βάση αυτά τα δεδομένα, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της Σαγαλασσού στην αρχαιότητα ήταν περίπου 35-40 χιλιάδες.

Τονίζοντας ότι η Σαγαλασός ήταν μια από τις κορυφαίες πόλεις της περιοχής της Πισιδίας και το κέντρο της αυτοκρατορικής λατρείας τον 2ο αιώνα, ο Ταρκάν είπε ότι χιλιάδες άνθρωποι συνέρρεαν στην πόλη κατά τη διάρκεια των εορταστικών περιόδων. Σημείωσε επίσης ότι ένα μικρό άγαλμα ανακαλύφθηκε πρόσφατα κατά τη διάρκεια των ανασκαφών και δήλωσε ότι το τεχνούργημα θα μοιραστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.

Το Ωδείο Σαγαλασού κατέχει τη διάκριση ότι είναι το τρίτο μεγαλύτερο ωδείο της Τουρκίας μετά τα παραδείγματα στην Έφεσο και τα Κίβυρα. Όταν ολοκληρωθούν οι τρέχουσες εργασίες, θα αποκαλυφθούν νέα ίχνη τόσο της αρχιτεκτονικής όσο και της κοινωνικής ζωής της αρχαίας πόλης

Ο Δρ. Öğr. Üyesi Tarkan δήλωσε: «Χάρη στις ανασκαφές και τις εργασίες αποκατάστασης που διεξάγουμε, η πλούσια κληρονομιά της Σαγαλασσού θα μεταβιβαστεί τόσο στον επιστημονικό κόσμο όσο και στις μελλοντικές γενιές».

πηγή mehmetakif.edu

δια χειρός αλεξίου