Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (περ. 1115 – 1195/6) : Λόγιος και Λαογράφος του Βυζαντίου

Λαογραφικαί Ειδήσεις Παρά Τω Ευσταθίω Θεσσαλονίκης by aldebaran

Ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (περ. 1115 – 1195/6) ήταν Βυζαντινός λόγιος και κληρικός. Είχε καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και αργότερα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (περίπου το 1178). Είναι ιδιαίτερα γνωστός για την ιστορία του αναφορικά με τη λεηλασία της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς το 1185 (στην οποία αιχμαλωτίστηκε προσωρινά), ^[4] αλλά και τα ερμηνευτικά σχόλιά του για τον Όμηρο.

Η ζωή του

Υπήρξε μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Φλώρου της Κωνσταντινούπολης, εξ ου και το προσωνύμιο Κατάφλωρος. Μετέπειτα κατέστη σύμβουλος επί των δεήσεων, «μαΐστωρ ρητόρων» (δηλαδή καθηγητής ρητορικής) και διάκονος της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Έγινε επίσκοπος Μύρων της Μικράς Ασίας και έπειτα Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, γύρω στα 1178, έως και τον θάνατό του. Ως Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης συγκρούστηκε με τους "δυνατούς" της πόλης και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη για λίγο. Επίσης, διατηρούσε αλληλογραφία με σημαντικά πρόσωπα της πολιτικής ζωής. Βαθύς γνώστης της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας σχολίασε την Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου, τον Διονύσιο τον Περιηγητή και τον Πίνδαρο ^[5]. Μετά την κοίμησή του, τους επικήδειους λόγους του διάβασαν οι Άγιος Ευθύμιος και Άγιος Μιχαήλ Χωνιάτης, αποσπάσματα των οποίων σώζονται σε βιβλιοθήκη της Οξφόρδης. Ο μαθητής του Νικήτας Χωνιάτης τον επαίνεσε, επίσης, ως τον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο της γενιάς του, κάτι που είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς ιστορικά.

Το έργο του

Προθεωρία τῆς τοιαύτης συγγραφῆς
Πόλεων ἁλώσεις ἱστορούμεναι εἴτε συγγραφόμεναι μεθόδοις διοικοῦνται ὡς τὰ πολλὰ ταῖς αὐταῖς. Οὔτε δὲ ἁπάσας τὰς ἐπιβαλλούσας ἠναγκασμένως ὁ γράφων διαχειρίσεται, οὐδὲ μὴν τὰς ἀμφοτέρωθι χρηστὰς ὡσαύτως διοικονομήσεται· ἀλλὰ καθιστορῶν μὲν καὶ ἀπαθῶς γράφων καὶ θεολογήσει ἔστιν οὗ καὶ πρὸς φύσεως λόγον ἐμπλατυνεῖται καὶ τὴν φράσιν δὲ ψιμυθιώσει πρὸς κάλλος ἀφειδέστερον καὶ τοπογραφήσει καὶ ἐκφράσεσιν ἐναγλαΐσεται καὶ ὅλως, οἷα ἔξω πάθους λαλῶν, πολλὰ διαθήσεται πρὸς χάριν ἀκοῆς, οὐκ ἀφέξεται δὲ οὐδὲ τῶν ὡς εἰκός, στοχαζόμενος αὐτὸς ἐνταῦθά γε, ὅτι μηδὲ παρῆν τοῖς ἀφηγουμένοις κακοῖς, ὡς καὶ παθαίνεσθαι καὶ αὐτὰ δὴ φράζειν ἐκεῖνα...

Από την εισαγωγή του Ιστορικού της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης

Ο Ευστάθιος έγραψε εκτενώς σχόλια για αρχαίους ποιητές, θεολογικές πραγματείες, ομιλίες, επιστολές, εγκώμια, επιταφίους, καθώς και μία ιστορία της άλωσης της Θεσσαλονίκης το 1185.
Αναλυτικά, τα σημαντικότερα έργα του είναι τα ακόλουθα: ^[6

Ιστορικόν της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης υπό των Νορμανδών. Πρόκειται για μαρτυρία του ιδίου τόσο της άλωσης όσο και των δεινών που υπέφεραν οι πολίτες κατόπιν ^[4]. Στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του, ο Ευστάθιος περιγράφει τις πολιτικές εξελίξεις στην Κωνσταντινούπολη από το θάνατο του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού ως τη σύντομη βασιλεία του Αλεξίου Β΄ Κομνηνού και το σφετεριστή Ανδρόνικο Α’ Κομνηνό. Στις γραμμές του περιλαμβάνει επίσης σχόλια για τις πράξεις ευγενών και άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων της εποχής.Παρεκβολαὶ εις την Ομήρου Ιλιάδα καὶ Οδύσσειαν. Δεν πρόκειται για δικά του κείμενα, αλλά για συλλογή από πονήματα προηγουμένων σχολιαστών. Η απέραντη αυτή συλλογή δείχνει υψηλού επιπέδου επιμέλεια εκ μέρους του Ευσταθίου, ώστε να διασφαλίσει το σεβασμό απέναντι στις αληθινές πηγές. Οι Παρεκβολές αποτελούν το κορυφαίο μεσαιωνικό σύγγραμμα σχετικά με τα Ομηρικά έπη, ιδίως αφού οι πηγές του Ευσταθίου που ήταν διαθέσιμες στις τότε βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης (Αρίσταρχος Σαμοθράκης, Ζηνόδοτος, Αριστοφάνης ο Βυζάντιος, Δειπνοσοφιστές) μας έχουν χαθεί.Παρατηρήσεις για τον Διονύσιο τον Περιηγητή, που αφιέρωσε στον Ιωάννη Δούκα, γιό του Ανδρονίκου Καματηρού. Το βιβλίο αυτό μας μεταφέρει αρκετό περιεχόμενο από τις «Γεωγραφίες των Ελλήνων» του Διονυσίου.Σχόλια για τον Πίνδαρο. Δυστυχώς, μόνο η εισαγωγή τους σώζεται σήμερα.Περί βυζαντινής μουσικής προσωδίας και Ερμηνεία στον ιαμβικό κανόνα της Πεντηκοστής του Ιωάννου Δαμασκηνού.Το έργο του "Περί της Αλώσεως της Θεσσαλονίκης από τους Νορμανδούς

Ο Ευστάθιος, σύμφωνα με τις πηγές, ήταν μια σημαντική πνευματική προσωπικότητα της βυζαντινής εποχής, γνωστός ως Ευστάθιος Θεσσαλονίκης.

Ήταν ιεράρχης και λόγιος. Το πλήρες όνομά του, όπως αναφέρεται στις πηγές, είναι «Θεσσαλονίκης Ευστάθιος». Αναφέρεται επίσης ως «γλωσσογράφος» ή «φιλόλογος» σε σχέση με τη μελέτη του όρου «βάρβαρος»

    ◦ Τα έργα του αποτελούν μια άριστη λαογραφική πηγή («αρίστη λαογραφικi] πηγη») για την κατανόηση του βυζαντινού ιδιωτικού βίου κατά τον 12ο αιώνα.

    ◦ Θεωρείται «συλλογέας λαογραφικού υλικού» και ένας από τους «σπουδαιότερους προδρόμους της λαογραφικής έρευνας». Η λαογραφική του εργασία έχει μεγάλη σημασία για τη γνώση του βυζαντινού ιδιωτικού βίου όχι μόνο τον 12ο αιώνα, αλλά και σε προγενέστερες περιόδους.

    ◦ Κατά τη συγγραφή των σχολίων του στον Όμηρο, ο Ευστάθιος έβρισκε άφθονες ευκαιρίες να παρεμβάλλει πληροφορίες από τον σύγχρονο ιδιωτικό βίο της εποχής του.

    ◦ Τα έργα του χαρακτηρίζονται από ποικιλία, αφθονία και ακρίβεια των λαογραφικών ειδήσεων.

    ◦ Κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια για τη συγκέντρωση και καταγραφή αυτού του υλικού, διαφέροντας έτσι από άλλους σχολιαστές.

    ◦ Έγραφε για τους μοναχούς της εποχής του και εξέφρασε τη θλίψη του για την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Φράγκους

    ◦ Είχε πλήρη επίγνωση της αξίας των λαογραφικών ερευνών και παρενέβαλε λαογραφικές πληροφορίες όχι αμελητέα.

    ◦ Πίστευε ότι η «πολυπειρία» (πολυμάθεια) είναι ανθρώπινο προσόν και ότι η γνώση του βίου του λαού συντελεί σε αυτήν.

    ◦ Συχνά αναφερόταν σε έθιμα, τονίζοντας εάν αυτά υπήρχαν και στην αρχαιότητα, υπονοώντας έτσι τη συνέχεια τους στην εποχή του.

    ◦ Προσπαθούσε να ορίζει επακριβώς την τοπική έκταση ενός εθίμου ή ενός ονόματος, χρησιμοποιώντας διάφορες εκφράσεις για να προσδιορίσει το «σύγχρονο» και το «ενδημούν».

    ◦ Όταν χρησιμοποιούσε τον όρο «εθνικός», εννοούσε είτε μη Έλληνες, βαρβάρους, ή μη ανήκοντες στο Βυζαντινό κράτος, είτε Έλληνες που ζούσαν στα σύνορα ή μακριά από τα κέντρα του Βυζαντινού κράτους, γειτονεύοντας με βαρβάρους και μη ανήκοντες πάντα στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία (π.χ. στον Πόντο ή στην Κάτω Ιταλία).

    ◦ Είχε την τάση να «ελληνίζει» και να αλλάζει τα δημώδη στοιχεία που μνημόνευε, καθώς «εμίσει το ακράτως βάρβαρον» (μισούσε το ακραίως βάρβαρο).

    ◦ Ήταν ειλικρινής και συχνά παραδεχόταν όταν δεν είχε προσωπική εμπειρία σε θέματα όπως η αλιεία, η ποιμενική ζωή, ιατρικά θέματα ή η υφαντουργία.

    ◦ Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όταν χρησιμοποιούσε τη λέξη «φησίν», αναφερόταν σε χωρία προηγούμενων συγγραφέων, ενώ όταν χρησιμοποιούσε το «απλόν φασί», σπανίως περιέγραφε σύγχρονα έθιμα που γνώριζε από προσωπική εμπειρία, αλλά συνήθως αυτά που είχε ακούσει. Παρόλο που θεωρείται αξιόπιστος, πρέπει να υπάρχει κάποια δυσπιστία στην απόλυτη ακρίβεια των δημωδών τύπων που αναφέρει.

    ◦ Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου, ενώ μιλούσε για σύγχρονα έθιμα, παρενέβαλε κάποια που δεν ήταν πλέον σε χρήση στην εποχή του.

Συνοψίζοντας, ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης ήταν ένας πολυμαθής ιεράρχης και λόγιος του 12ου αιώνα, του οποίου τα εκτενή σχόλια και συγγράμματα αποτελούν ανεκτίμητη πηγή για τη λαογραφία και τον ιδιωτικό βίο των Βυζαντινών, καθώς προσέγγισε το υλικό του με πρωτοποριακή για την εποχή του μεθοδολογία και αναγνώριση της αξίας της μελέτης του λαϊκού βίου.

δια χειρός αλεξίου 

με πηγές του διαδικτύου

Πώς ο νέος «Δαρβινικος Πίθηκος» της Κίνας θα μπορούσε να ανατρέψει το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης σε παγκόσμιο επίπεδο

 Ο πρώτος τέτοιος υπερυπολογιστής με πάνω από 2 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες μιμείται τον εγκέφαλο των μακάκων και αναμένεται να βοηθήσει στην προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης που βασίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Κινέζοι μηχανικοί αποκάλυψαν τον πρώτο υπολογιστή στον κόσμο που μοιάζει με εγκέφαλο, ο οποίος αποτελείται από περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες.

Ο αριθμός των νευρώνων του «Δαρβίνου Πίθηκου» πλησιάζει αυτόν ενός μακάκου και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) που βασίζεται στον ανθρώπινο εγκέφαλο , σύμφωνα με τους προγραμματιστές του στο Πανεπιστήμιο Zhejiang.

Ο πίθηκος Darwin είναι η τελευταία γενιά υπολογιστών εμπνευσμένων από τον εγκέφαλο που κατασκευάστηκαν από ερευνητές του Πανεπιστημίου Zhejiang.

Αρχαία ανάγλυφη πέτρα που απεικονίζει τον γιο του Απόλλωνα ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών σε πάρκο στο Ντενιζλί της Τουρκίας

 Ανάγλυφη πέτρινη πλάκα, στήλη ή στέλα (όρθια πέτρα που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για επιγραφές ή εικόνες), αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών διαμόρφωσης τοπίου στη γειτονιά Ismailler της περιοχής Cal, στο Ντενιζλί της Τουρκίας.

Το έργο απεικονίζει έναν έφιππο στρατιώτη και φέρει την επιγραφή « Ο γιος του Απόλλωνα , στρατιώτης» και παραλήφθηκε για εξέταση από τη Διεύθυνση του Μουσείου Ντενιζλί.

Μια ανάγλυφη στήλη που απεικονίζει έναν έφιππο στρατιώτη, με χαραγμένη τη φράση «Ο γιος του Απόλλωνα, στρατιώτης», αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών διαμόρφωσης τοπίου στην περιοχή Cal του Ντενιζλί, στην Τουρκία, στις 28 Αυγούστου 2025. (Φωτογραφία IHA)

Κατά τη διάρκεια των τακτικών βελτιώσεων από τη Διεύθυνση Πάρκων και Κήπων του Μητροπολιτικού Δήμου Ντενιζλί, τα συνεργεία εντόπισαν την σκαλιστή πέτρα στο χώμα επίχωσης και την ανέφεραν.

Η δημοτική αστυνομία και η τοπική αστυνομία έφτασαν στο σημείο, έγιναν οι αρχικοί έλεγχοι και ειδοποιήθηκε το μουσείο. Στη συνέχεια, μια ομάδα ειδικών μετέφερε το τεχνούργημα στο μουσείο για ανάλυση.

Οι αξιωματούχοι αναγνώρισαν το ανάγλυφο ως απεικονίζον έναν στρατιώτη πάνω σε άλογο μαζί με τη φράση «Ο γιος του Απόλλωνα, στρατιώτης».

Το χώμα επίχωσης στο οποίο βρέθηκε λέγεται ότι είχε μεταφερθεί από την περιοχή Kumral του Cal πριν από περίπου 10 χρόνια.

Ο δήμαρχος της Καλ, Αχμέτ Χακάν, δήλωσε ότι το εύρημα ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια μιας διευθέτησης του πάρκου και ότι οι ομάδες ενημέρωσαν αμέσως τις αρχές, διασφαλίζοντας την ασφαλή παράδοση της στήλης στο μουσείο.

πηγή turkiyetoday

Αμερικανική εφημερίδα για τις σφαγές της Χίου 1822

 Ένα σημαντικό απόκτημα για τη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής»

Με ένα ακόμα σημαντικό απόκτημα εμπλουτίζει τις συλλογές της η Δ.Κ.Ι.Β. Χίου «Κοραής». Πρόκειται για φύλλο της Αμερικανικής εφημερίδας “Poulson’s American Daily Advertiser” της 12ης Αυγούστου 1822.  Πρόκειται για εφημερίδα που εκδιδόταν στη Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. Στο φύλλο αυτό περιέχεται επιστολή των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης προς τους Έλληνες του Λονδίνου με ημερομηνία 25 Μαΐου 1822. Στην επιστολή περιγράφονται με δραματικό τρόπο τα συνταρακτικά γεγονότα των Σφαγών και η τραγική μοίρα των Χιωτών Προκρίτων που απαγχονίστηκαν από τους Οθωμανούς. Η επιστολή καταλήγει με συγκινητική έκκληση προς τους «αδελφούς και συμπατριώτες» για βοήθεια στο νησί της Χίου και περίθαλψη των προσφύγων.

Το αντίτυπο της εφημερίδας “Poulson’s American Daily Advertiser” δώρησε στη Βιβλιοθήκη ο συμπατριώτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Maryland George C. Voxakis τον οποίο ευχαριστεί η Βιβλιοθήκη.

Ο αντίκτυπος των Σφαγών της Χίου το 1822 στη διεθνή κοινή γνώμη υπήρξε πολύ σημαντικός και συνέβαλε τα μέγιστα στη διαμόρφωση του ρεύματος φιλελληνισμού και υποστήριξης του Αγώνα για την ελληνική Ανεξαρτησία. Στη συλλογή της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνονται, εκτός των άλλων, αντίτυπο της Γερμανικής Algemeine Zeitung της 18ης Ιουνίου 1822 (Δωρεά Γ. Μουτσάτσου) και των Βρετανικών Times της 21ης Φεβρουαρίου 1823 (Δωρεά Ν. Καρδασιλάρη).  

Το τρίτο μεγαλύτερο ΡωμαΪκό Ωδείο της Τουρκίας έρχεται στο φως στη αρχαία Σαγαλασσό

 Το τρίτο μεγαλύτερο ΡωμαΪκό Ωδείο της Τουρκίας έρχεται στο φως στη αρχαία Σαγαλασσό

Μια σημαντική ανακάλυψη γίνεται στην αρχαία πόλη Σαγαλασσός, που βρίσκεται στην περιοχή Αγκλασούν του Μπουρντούρ, η οποία χρονολογείται από το 3000 π.Χ. και περιλαμβάνεται στον προσωρινό κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Το ωδείο που αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές γύρω από το σιντριβάνι του 1892 ετών, αφιερωμένο στον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, θα είναι ένα από τα τρία μεγαλύτερα ωδεία στην Τουρκία όταν ολοκληρωθεί.

Ο Αναπληρωτής Διευθυντής Ανασκαφών και Λέκτορας του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Burdur Mehmet Akif Ersoy, Δρ. Öğr. Üyesi Düzgün Tarkan, τόνισε τη σημασία του κτιρίου, δηλώνοντας: «Στις αρχαίες πόλεις, κάθε κτίριο έχει τη δική του αξία. Το ωδείο στη Σαγαλασό είναι ένα πολυχρηστικό κτίριο όπου, εκτός από τις μουσικές παραστάσεις, πραγματοποιούνταν και συνεδριάσεις του συμβουλίου. Όταν αποκαλυφθεί μαζί με το σιντριβάνι και την πλατεία στρωμένη με μικρούς ογκόλιθους, θα έρθει στο φως ένα από τα πιο ζωντανά σημεία της πόλης».

Σημειώνοντας ότι το ωδείο βρέθηκε περίπου 4 μέτρα κάτω από το έδαφος, ο Ταρκάν δήλωσε ότι ορισμένες από τις σειρές καθισμάτων αποσυναρμολογήθηκαν κατά τη βυζαντινή περίοδο, αλλά χάρη στα υπάρχοντα παραδείγματα, η αποκατάσταση μπορεί να πραγματοποιηθεί γρήγορα.

Με χωρητικότητα περίπου 2.500 ατόμων, το Ωδείο Σαγαλασσού είναι ικανό να φιλοξενήσει εκδηλώσεις ακόμη και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως βροχή και καταιγίδες, λόγω της κλειστής δομής του. Υπενθυμίζοντας ότι στην πόλη υπάρχει επίσης ένα μεγάλο θέατρο χωρητικότητας 9-10 χιλιάδων ατόμων, ο Ταρκάν δήλωσε ότι με βάση αυτά τα δεδομένα, εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της Σαγαλασσού στην αρχαιότητα ήταν περίπου 35-40 χιλιάδες.

Τονίζοντας ότι η Σαγαλασός ήταν μια από τις κορυφαίες πόλεις της περιοχής της Πισιδίας και το κέντρο της αυτοκρατορικής λατρείας τον 2ο αιώνα, ο Ταρκάν είπε ότι χιλιάδες άνθρωποι συνέρρεαν στην πόλη κατά τη διάρκεια των εορταστικών περιόδων. Σημείωσε επίσης ότι ένα μικρό άγαλμα ανακαλύφθηκε πρόσφατα κατά τη διάρκεια των ανασκαφών και δήλωσε ότι το τεχνούργημα θα μοιραστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.

Το Ωδείο Σαγαλασού κατέχει τη διάκριση ότι είναι το τρίτο μεγαλύτερο ωδείο της Τουρκίας μετά τα παραδείγματα στην Έφεσο και τα Κίβυρα. Όταν ολοκληρωθούν οι τρέχουσες εργασίες, θα αποκαλυφθούν νέα ίχνη τόσο της αρχιτεκτονικής όσο και της κοινωνικής ζωής της αρχαίας πόλης

Ο Δρ. Öğr. Üyesi Tarkan δήλωσε: «Χάρη στις ανασκαφές και τις εργασίες αποκατάστασης που διεξάγουμε, η πλούσια κληρονομιά της Σαγαλασσού θα μεταβιβαστεί τόσο στον επιστημονικό κόσμο όσο και στις μελλοντικές γενιές».

πηγή mehmetakif.edu

δια χειρός αλεξίου

Αρχαιολόγοι που εργάζονται στο νησί Ίμβρος έφεραν στο φως πέντε αρχιτεκτονικά κτίσματα που χρονολογούνται περίπου 8.800 χρόνια πριν, αποκαλύπτοντας πώς άρχισαν να χτίζονται και να ζουν οι πρώτες αγροτικές κοινότητες στα νησιά του Αιγαίου.

 

Μια άποψη από τις ανασκαφές στην Ίμβρο όπου οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν σπίτια 8.800 ετών των πρώτων αγροτών του Αιγαίου, 27 Αυγούστου 2025. 

Ένα παράθυρο στους πρώτους αγρότες του Αιγαίου

Οι ανασκαφές—που διεξάγονται από το 2009 με την άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού—επικεφαλής είναι ο αρχαιολόγος καθηγητής του Πανεπιστημίου Akdeniz, Burcin Erdogu .

Η ομάδα περιγράφει το Ugurlu ως τον αρχαιότερο οικισμό στα νησιά του Αιγαίου, που χρονολογείται από το 6.800 π.Χ., όπου η γεωργία και η κτηνοτροφία διαμόρφωσαν την καθημερινή ζωή. Αναφέρουν ότι είδαν την πρώιμη κεραμική, την πρώιμη μεταλλουργία και τα μνημειώδη κτίρια, μαζί με τα πρώτα σημάδια πολεοδομικού σχεδιασμού στα νησιά.

Μια άποψη από τις ανασκαφές στην Ίμβρο, όπου οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν σπίτια 8.800 ετών των πρώτων αγροτών του Αιγαίου, 27 Αυγούστου 2025.

Εστιάζοντας στα βαθύτερα στρώματα, αυτή την περίοδο, οι ερευνητές εντόπισαν πέντε δομές σπιτιών που αποδίδονται στους πρώτους αγρότες που έφτασαν στη Ίμβρο. Τα κτίρια έχουν στρογγυλή κάτοψη με βυθισμένα δάπεδα και χτίστηκαν με την τεχνική της ζαχαροπλαστικής - υφαντούς τοίχους από καλάμι ή ραβδιά επικαλυμμένους με λάσπη. Η ομάδα λέει ότι αυτό το είδος αρχιτεκτονικής έχει καταγραφεί για πρώτη φορά στα νησιά του Αιγαίου.

«Φτάσαμε στην αρχιτεκτονική των πρώτων αγροτικών κοινοτήτων που έφτασαν στην Ίμβρο», δήλωσε ο καθηγητής Ερντογού. Ο οικισμός Ουγκουρλού παρουσιάζεται μαζί με την Κνωσό στην Κρήτη ως οι μόνες νησιωτικές τοποθεσίες του Αιγαίου που συνδέονται με τις πρώτες αγροτικές ομάδες.

Ο αρχαιολόγος Erkan Gurcal σημειώνει ότι η τοποθεσία ξεκίνησε ως ένα μικρό σύμπλεγμα περίπου εννέα έως δέκα σπιτιών, στη συνέχεια αναπτύχθηκε γύρω στο 5.800 π.Χ. και εξαπλώθηκε σε άλλα μέρη του νησιού, αν και τα στοιχεία μεταξύ 5.800 και 5.500 π.Χ. παραμένουν περιορισμένα.

Περίπου το 5.300 π.Χ., αλλαγές στη διάταξη των οικισμών και στις οικοδομικές παραδόσεις εμφανίζονται σε όλο τον υλικό πολιτισμό, και η αρχιτεκτονική αναπτύσσεται περισσότερο σύμφωνα με την περίοδο.

πηγή turkiyetoday

Μαυσωλείο με πρότυπο τον τάφο του Αυγούστου βρέθηκε κοντά στη Λυών

Ένα εξαιρετικό μαυσωλείο, βασισμένο στον μνημειώδη τάφο του Αυγούστου στη Ρώμη, ανακαλύφθηκε στο Saint-Romain-en-Gal, κοντά στη Λυών. Το κτίσμα είναι το μόνο από τα 18 μαυσωλεία σε στιλ τύμβου που βρέθηκαν στη Γαλλία και είναι αρκετά καλά διατηρημένο ώστε να επιβεβαιώνει ότι είχε κυκλικό σχεδιασμό, όπως ο τάφος του Αυγούστου .

Χτισμένο γύρω στο 50 μ.Χ., με εσωτερική διάμετρο 15 μ. [50 πόδια], έπρεπε να έχει ύψος πάνω από 6 μ. [20 πόδια] για να είναι ορατό σε όλους όσους περνούσαν ή έφταναν στη ρωμαϊκή αποικία της Βιέννης, ιδιαίτερα από τον ποταμό Ροδανό.

Αυτό δείχνει τη σημασία του ατόμου του οποίου ήταν ο τόπος ταφής, «το οποίο, ακόμη και μετά θάνατον, πρέπει να ήταν παρόν στον κόσμο των ζωντανών. Σίγουρα ένα άτομο που ανήκε στην αριστοκρατική ελίτ, με σημαντικό πολιτικό ρόλο και συνδεδεμένη με την αυτοκρατορική εξουσία», εξηγεί η Giulia Ciucci, αρχαιολόγος και επιστημονική διευθύντρια των αρχαιολογικών χώρων του [Γαλλο-Ρωμαϊκού Μουσείου]. Το μαυσωλείο του Saint-Romain-en-Gal χτίστηκε στην πραγματικότητα με βάση το πρότυπο εκείνου του Αυγούστου στη Ρώμη (27 π.Χ.-14 μ.Χ.), του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα.

Η ρωμαϊκή πόλη Βιέν ( Colonia Julia Viennensis)  ιδρύθηκε το 47 π.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα, μετατρέποντας το Γαλατικό Οππίντουμ σε αποικία για τους βετεράνους που είχαν κατακτήσει τη Γαλατία. Ήταν μια από τις πρώτες πόλεις που ενσωμάτωσε Ρωμαίους στρατιωτικούς συνταξιούχους και γαλατικές ελίτ και έγινε ένα πρώιμο παράδειγμα εκρωμαϊσμού της Γαλατίας. Κάλυπτε μια περιοχή που σήμερα περιλαμβάνει τρεις γειτονικές πόλεις - Βιέν, Σεντ-Κολόμπ και Σεντ-Ρομενέν-Γκαλ - αλλά όλα τα ερείπια των σημαντικότερων κτιρίων της ρωμαϊκής πόλης, συμπεριλαμβανομένου του ναού του Αυγούστου και της Λιβίας, του ωδείου, του τσίρκου, των δημόσιων λουτρών και του θεάτρου, βρίσκονται στη σύγχρονη πόλη Βιέν. Το Σεντ-Ρομεν-αν-Γκαλ δεν είχε ερείπια μνημειωδών δημόσιων κτιρίων και μόλις τον 19ο αιώνα εμφανίστηκαν μεγάλα ψηφιδωτά δάπεδα.

Η περιοχή όπου βρέθηκε ο τάφος ανασκάπτεται επειδή το εξαιρετικό Ρουστίκ Μωσαϊκό Ημερολογίου, το οποίο τώρα εκτίθεται μόνιμα στο Γαλλο-Ρωμαϊκό Μουσείο, ανακαλύφθηκε εκεί το 1891. Το ψηφιδωτό είναι μια από τις μεγαλύτερες και πιο ολοκληρωμένες απεικονίσεις γεωργικής εργασίας που έχουν διασωθεί από την αρχαία Ρώμη. Μόνο δύο άλλα μεγάλης κλίμακας ψηφιδωτά γεωργικού ημερολογίου συγκρίσιμα με αυτό είναι γνωστά, το ένα στο Ελ-Τζεμ της Τυνησίας, το άλλο στο Ζλίτεν της Λιβύης, και το ψηφιδωτό Σεν-Ρομέν-αν-Γκαλ έχει τον μεγαλύτερο αριθμό σωζόμενων πάνελ.

Είκοσι επτά από τα αρχικά 40 σχήματα πάνελ παραμένουν, διατεταγμένα σε διάταξη πλέγματος μέσα σε εξωτερικά περιγράμματα από ασπρόμαυρα πλακάκια, φυτικά αραβουργήματα και κόμπους γραμμοκόσμημα που περιβάλλουν κάθε ένα από τα πάνελ. Είναι επικεντρωμένα γύρω από τέσσερα πάνελ που αντιπροσωπεύουν τις εποχές, με τις γεωργικές δραστηριότητες ομαδοποιημένες γύρω από το πάνελ της εποχής στην οποία λαμβάνουν χώρα. Αυτό το σύνθετο αριστούργημα κοσμούσε το δάπεδο ενός πολυτελούς οικισμού που χτίστηκε στις όχθες του Ροδανού το πρώτο τέταρτο του 3ου αιώνα.

Στόχος της ανασκαφής αυτού του καλοκαιριού ήταν να αποκαλυφθεί περισσότερο από το αρχικό πλαίσιο του ψηφιδωτού, το οποίο δεν είχε ποτέ καταγραφεί με σύγχρονες αρχαιολογικές μεθόδους και τεχνολογία. Μια ομάδα επαγγελματιών αρχαιολόγων και φοιτητών έσκαψε δοκιμαστικούς λάκκους και ερεύνησε την περιοχή σε κοινή θέα. Βρήκαν τα θεμέλια ενός σπιτιού του 19ου αιώνα, χτισμένου πάνω από τα ημικυκλικά κελιά που περιέβαλλαν τον κεντρικό ταφικό θάλαμο.

Η ανασκαφή αυτού του καλοκαιριού ολοκληρώθηκε πριν από την ανασκαφή του ταφικού θαλάμου. Οι εργασίες θα συνεχιστούν το επόμενο καλοκαίρι και οι αρχαιολόγοι ελπίζουν ότι θα βρουν αναφορές στην εξέχουσα προσωπικότητα που είχε τον πλούτο και την πολιτική δύναμη να μιμηθεί τον ίδιο τον αυτοκράτορα στο ταφικό του μεγαλείο.

πηγή thehistoryblog